In de 18e en 19e eeuw werden de levens van zo'n 2000 reizigers begraven door lawines tijdens het oversteken van een verraderlijke alpine pas gered door honden die door de monniken van het Groot Sint Bernardus Hospice waren uitgezet. De faam van deze hondenhelden creëerde een commerciële vraag, maar fokkers die probeerden de gouden standaard te ontwikkelen, konden het niet eens worden over ideale kenmerken. De twee Sint Bernards die de eerste prijs wonnen op de Wereldtentoonstelling in 1867 in Parijs waren kleiner, slanker en meer gestroomlijnd dan het ras dat we vandaag kennen, met een grotere gelijkenis met de geliefde Barry dan met het kolossale Beethoven.
Ras geschiedenis
De Grote Sint-Bernhardpas is een verraderlijke 49-mijlsroute door de westalpen tussen Zwitserland en Italië. In 1050 stichtte de Augustijner monnik Sint-Bernardus de Menthon daar een klooster en hospice, of pension voor reizigers. Op een hoogte van meer dan 8000 voet waren de winters woest en elk jaar werden mensen die trachten de pas over te steken het slachtoffer van lawines. In de 17e eeuw begonnen de monniken honden te gebruiken om mensen te redden begraven in de sneeuw en gedurende de volgende twee eeuwen zouden deze voorouders van de Sint-Bernardus die we vandaag kennen het leven van ongeveer 2000 mensen hebben gered door ze uit te graven van de sneeuw en verwarm ze met hun lichaam.
Barry the Wonderdog
Barry, die tussen 1800 en 1814 leefde, zou verantwoordelijk zijn geweest voor het redden van meer dan 40 mensen. Na zijn dood werd deze honden-superheld gevuld, opgezet en tentoongesteld in het Berner Natuurhistorisch Museum. Tegenwoordig heeft kortharige Barry nog een waardevolle functie: hij laat ons zien hoe Sint-Bernards eruit zagen voordat ze werden gefokt met zulke langharige gigantische rassen als de Newfoundlanders en de Grote Pyreneeën. Hoewel groot en sterk, was Barry veel kleiner en lichter dan de huidige Saint Bernards, met een kop die meer op die van een hond lijkt dan die van een mastiff.
Geen vaatje
Krediet voor het wijdverspreide geloof dat St. Bernard reddingshonden vaten rond hun nek droegen, is van de Britse schilder Edwin Landseer. Tijdens zijn bezoek aan Zwitserland in 1819 kreeg Landseer het idee voor het schilderij 'Alpine Mastiffs Reanimating a Distressed Traveller', dat twee Sint Bernards toont die proberen een man te wekken die ze net uit de sneeuw hadden gegraven; een van de honden lijkt een vaatje aan zijn halsband te hebben. Zo welkom als alcoholische dranken voor een halfbevroren man zijn geweest, is er geen bewijs dat deze honden vaatjes bij zich hebben - maar de legende leeft nog voort.
Moderne heiligen
De 19e eeuw was getuige van veel bittere kibbeling onder de zogenaamde genetische ingenieurs van een gestandaardiseerd Sint-Bernardras over hoe het prototype eruit zou moeten zien. Heinrich Schumacher, wiens fokprogramma begon in de late jaren 1850, beschouwde Barry als het ideaal; andere fokkers gaven de voorkeur aan zwaardere koppen en kortere muilkorven. In 1878 stelde Duitsland zijn eigen norm; de Zwitserse norm die in 1887 werd aangenomen, was controversieel. Wat betreft de zachte, zachtaardige reus met de massieve kop en hangende kaken die we tegenwoordig kennen, is de Sint-Bernardus gevoelig voor een groot aantal gezondheidsproblemen en zoals Vetsheet aangeeft, heeft hij een 'hartverscheurend korte' levensverwachting van slechts zeven tot tien jaar.
Gezondheidszorg
Met 40 procent hebben Sint-Bernards de hoogste incidentie van heupdysplasie in het hondenrijk en zijn ze onderhevig aan andere gewrichtsproblemen en invaliderende botziekten, waaronder kanker. De plooien van de huid op hun hoofd kunnen hun ogen aantasten, wat resulteert in naar binnen of naar buiten bewegende oogleden die, zonder chirurgische correctie, tot blindheid kunnen leiden. Dit ras is ook vatbaar voor diabetes, epilepsie en hartaandoeningen. Bloat, een probleem voor de gezondheid dat vaak voorkomt bij grote honden, kan binnen enkele uren na het optreden van de symptomen doden. Omdat Saint Bernards kwetsbaar zijn voor een hitteberoerte, mogen ze bij warm weer nooit buiten worden gelaten.
Door Rebecca Bragg
Smithsonian.com: een korte geschiedenis van de reddingshond van St. Bernard The Saint Bernard Club: Geschiedenis van de Sint-Bernardus Vetstreet: St. Bernard Bern Natural History Museum: The Legendary Barry in the Natural History Museum New England Red Bernard Rescue: Common Health Concerns Booking.com: Hôtel de l'Hospice Natuurhistorisch museum van Bern: het begin van rasechte heiligen